Bezruch znacząco zwiększa ryzyko depresji u nastolatków.

Ruch jest jedną z najbardziej oczywistych i skutecznych reakcji na zmiany zachodzące w otoczeniu. Z racji naszej ewolucyjnej przeszłości ludzie, aby zachować zdrowie muszą codziennie wykonać znacznie więcej ruchów niż nasi najbliżsi krewni w świecie zwierząt. Świetny artykuł na ten temat ukazał się w drugim numerze Świata Nauki z 2019 (Stworzeni do ruchu).

Grupa badaczy (Aaron Kandola, Gemma Lewis, David P J Osborn, Brendon Stubbs, Joseph F Hayes) w lutym tego roku w The Lancet Psychiatry publikuje badania dotyczące związków ruchu ze stanem psychicznym ludzi młodych. Ich wyniki wyraźnie wskazują, że nastolatki o niewielkiej skłonności do ruchu znacznie częściej zapadają na depresję niż ich ruchliwsi rówieśnicy. Naukowcy odkryli, że każde dodatkowe 60 minut siedzącego trybu życia w wieku 12, 14 i 16 lat wiązało się ze wzrostem wskaźnika depresji odpowiednio o 11,1%, 8% lub 10,5%, w wieku 18 lat.

To kolejny, poważny argument na rzecz dbałości o fizyczny aspekt aktywności ludzi młodych. Nasze wymagania wobec nich, związane z e szkołą, nauką i przyswajaniem informacji często nie idą w parze z niezbędnym jak się okazuje marginesem swobody. A nawet jeśli go zostawiamy, zmęczenie tym wszystkim co dzieje się wcześniej nie pozwala im na odpowiednią aktywność.

Strefa równowagi czyli o tym jak mózg równoważy przyjemność i ból?

Motywacja to złożony temat i wielokrotnie już podkreślano jej znaczenie w procesie edukacji. Poszukiwanie przyczyn motywacji polegało dotąd najczęściej na analizach układu nagrody i jego sprawności. Tym razem badacze proponują nieco odmienne spojrzenie. Być może motywacja do pewnych działań to stan równowagi pomiędzy równolegle docierającymi do nas bodźcami o pozytywnym i negatywnym charakterze? Być może nie chodzi tutaj nie tylko o eliminowanie negatywnych czynników środowiska, a raczej o równoważenie przykrości i przyjemności?

Czytaj dalej Strefa równowagi czyli o tym jak mózg równoważy przyjemność i ból?

Zaburzenia spektrum psychotycznego (PS) a mózgi nastolatków

Podczas V Ogólnopolskiego Sympozjum Naukowego Neurodydaktyki rozmawialiśmy między innymi, na temat przyczyn rozwoju chorób psychicznych wskazując, że zmiany neurorozwojowe w okresie adolescencji można potraktować jako okres podwyższanego ryzyka wystąpienia zmian w strukturze mózgu. Okazuje się, że nastolatki z zaburzeniami ze spektrum psychozy mają znacznie zmniejszone pola powierzchni w korze oczodołowo-czołowej. Badanie zespołu dr Maria Jalbrzikowski mogą stanowić argument za tymi obawami. Nadmierne obciążenie systemu nerwowego w tym okresie może mieć związek z prawdopodobieństwem wystąpienia takich zmian i w konsekwencji zaburzeń.

„Psychoza jest postrzegana jako zaburzenie psychiczne wynikające ze zmian neurorozwojowych. Jednak do niedawna badania koncentrowały się na osobach dorosłych, u których już rozwinęło się zaburzenie psychotyczne ”- powiedziała główna autorka dr Maria Jalbrzikowski, adiunkt na Wydziale Psychiatrii na University of Pittsburgh School of Medicine. „Dzięki dostępowi do dużych zestawów danych, takich jak Philadelphia Neurodevelopmental Cohort, możemy naprawdę zacząć badać, w jaki sposób zmiany w rozwoju neurologicznym przyczyniają się do rozwoju objawów psychotycznych.”

 

Cechuje nas różnorodność mechanizmów zapamiętywania i przechowywania informacji.

Pamięć jest zjawiskiem intrygującym badaczy od lat. Najnowsze badania potwierdzają, że zapamiętywanie jest procesem, w który zaangażowane są różne, często bardzo od siebie odległe, sieci neuronowe. Warunki w jakich zapamiętujemy mają wpływ na trwałość i precyzję działania pamięci. Zależności pomiędzy rożnymi czynnikami są jednak dalece bardziej złożone niż przypuszczaliśmy. Czytaj dalej Cechuje nas różnorodność mechanizmów zapamiętywania i przechowywania informacji.

Przeciętny nastolatek? O znaczeniu różnic indywidualnych.

Wiemy już dzisiaj dość dobrze, że większość niezrozumiałych dla dorosłych zachowań nastolatków ma swoje źródła w dynamice rozwoju ich mózgów. Zwłaszcza kora przedczołowa jest w tym okresie w stanie silnej przebudowy. Powoduje to cały szereg charakterystycznych objawów od wysokiej podatności na stres, ograniczenia zdolności planowania aż po problemy z robieniem min i czytaniem nastrojów u innych ludzi. W pewnym stopniu można stworzyć neurobiologicznie uzasadniony obraz nastolatka. Daje to możliwość spojrzenia na niego z większym zrozumieniem i ogranicza nieco poczucie winy charakterystyczne dla jego dorosłych opiekunów. Czytaj dalej Przeciętny nastolatek? O znaczeniu różnic indywidualnych.

Nigdy nie jest za późno żeby zacząć…

Powyższe zdanie jest zapewne poprawne w kontekście każdej aktywności, jednak siłowe ćwiczenia fizyczne w podeszłym wieku? Okazuje się jednak, że nawet jeśli dotąd nigdy nie ćwiczyłeś regularnie, a masz już 70 lat, nie jesteś na straconej pozycji.

Badania pokazują, że nawet ci, którzy są zupełnie nieprzyzwyczajeni do ćwiczeń, mogą skorzystać z ćwiczeń takich jak trening siłowy.

W badaniu opublikowanym w Frontiers in Physiology naukowcy z University of Birmingham’s School of Sport and Exercise Science, porównali zdolność budowy mięśni u dwóch grup starszych mężczyzn. Pierwszą grupę stanowili „mistrzowie sportu” – osoby w wieku 70 i 80 lat, które aktywnie uprawiały sport przez całe życie. W drugiej znaleźli się ludzie w podobnym wieku, którzy nigdy nie uprawiali regularnie jakiejkolwiek dyscypliny, a nawet regularnych ćwiczeń.

Naukowcy spodziewali się, że sportowcy będą mieli zwiększoną zdolność do budowania mięśni. W rzeczywistości wyniki wykazały, że obie grupy miały równą zdolność do budowania mięśni w odpowiedzi na ćwiczenia. Wygląda więc na to, że nawet na budowanie wymarzonej sylwetki nigdy nie jest za późno 🙂

Ryzyko a zachowania prospołeczne nastolatków

Zidentyfikowano pozytywną korelację między zachowaniami prospołecznymi i tymi związanymi z buntem u nastolatków.

Im bardziej ryzykowne zachowania wykazywały nastolatki, tym bardziej prawdopodobne było, że będą też skłonni do działań na rzecz społeczności. Odkrycia sugerują, że te same procesy rozwojowe działają w przypadku obu rodzajów zachowań. Zauważono również, że szybszy rozwój mózgu w przyśrodkowej korze przedczołowej prowadzi do spadku skłonności do buntowniczego i ryzykowanego zachowania.

To bardzo ciekawe odkrycie sugeruje, że brak u dorosłych chęci współpracy z młodymi buntownikami w obszarze działań prospołecznych, odbiera społecznościom część możliwości. Kolejny raz potwierdza się, ze to co widzimy w naszym codziennym życiu, może po głębszej analizie ukazać nowe oblicze 🙂

 

Badanie zostało przeprowadzone przez naukowców z Leiden University i University of North Carolina, Chapel Hill i opublikowane w Child Development .

Hipokampy a przewlekły stres. Neurobiologia zniszczeń.

O tym, że stres wpływa na procesy poznawcze wiemy od dawna. Zwłaszcza pamięć jest w reakcji stresowej znacznie ograniczona. Aktywność hipokampów, struktur, których działanie jest ściśle związane z jakością pamięci, spada wraz ze wzrostem natężenia reakcji stresowej. To dlatego uczniowie odpowiadając pod presją reprezentują często kompetencje znacznie poniżej tych, jakie powinny wynikać ze stopnia ich przygotowania.

Czytaj dalej Hipokampy a przewlekły stres. Neurobiologia zniszczeń.

Mądry Mózg. Unikalne cechy mózgów ludzi z doskonałą wiedzą ogólną.

 

Chociaż wiedza ogólna jest jedną z cech najbardziej docenianych, niewiele dotąd wiedziano o tym jak wyglądają mózgi ludzi, którzy ją posiadają i czy można na podstawie ich struktury  prognozować kompetencje w tym zakresie. Ostatnie badania prowadzone przez naukowców z Berlina wskazują, że wiedza ogólna koreluje z określonymi cechami strukturalnymi mózgów. Przy użyciu specjalnej formy rezonansu magnetycznego zwanej obrazowaniem tensora dyfuzji odkryto, że zarówno gęstość korowa (liczba neuronów przypadająca na jednostkę powierzchni kory) jak i jakość połączeń pomiędzy poszczególnymi obszarami są podstawowymi korelatami posiadania wiedzy ogólnej. Czytaj dalej Mądry Mózg. Unikalne cechy mózgów ludzi z doskonałą wiedzą ogólną.

Stres jest stanem funkcjonalnym mózgu. Kim (nie) jesteśmy w silnym stresie?

Ze stresem jest jak z bólem, nikt go nie chce, ale nie można bez niego żyć. Ból informuje o zakłóceniu homeostazy organizmu, pojawia się w chwili zagrożenia. Podobnie jak w przypadku bólu, stres jest w konieczny sposób związany z naszą egzystencją. Z fizjologicznej perspektywy, stres przestawia nasz metabolizm w tryb alarmowy. Mniej ważne staje się trawienie, głębsza percepcja złożonych zależności, sięganie do zasobów pamięci i jakość relacji z innymi członkami grupy. Kiedy trzeba atakować lub wiać, dłuższe rozważania nad różnymi aspektami świata mogą być zabójcze. Trzeba nam zasobów i szybkiego, sprawnego, bieżącego przetwarzania.

Naukowcy z ETH po raz pierwszy pokazali, że selektywne uwalnianie neuroprzekaźnika noradrenaliny zmienia konfigurację komunikacji między wielkoskalowymi sieciami w mózgu. Ich odkrycia dają wgląd w szybkie procesy nerwowe, które zachodzą w mózgu w sytuacjach stresowych.